Behandeling van cardiomyopathie en hartfalen met meidoornextract
De meidoorn of haagdoorn (Crataegus oxyacantha/laevigata) is een grote struik of boom die behoort tot de rozenfamilie en groeit in de gematigde noordelijke klimaatzones van Europa, Noord-Amerika en Azië. Medicinale bereidingen van meidoorn (bladeren, bloemen, bessen) worden in Europa van oudsher gebruikt voor de preventie en behandeling van hart- en vaatziekten waaronder hoge bloeddruk, hartfalen en atherosclerose.
Meidoornextract wordt als geneesmiddel gebruikt
Meidoornextract wordt niet gebruikt om tekorten aan bepaalde voedingstoffen aan te vullen. Het wordt in dit behandelingsprotocol ingezet zoals geneesmiddelen worden gebruikt bij de behandeling van cardiomyopathie of hartfalen. Het heeft een werking die zeer gunstig is bij deze stoornissen.
De meidoornvruchten blijken een rijke bron van flavonoïden te zijn. De meidoorn is daarnaast rijk aan procyanidinen. Stoffen waarvan bekend is dat zij een gunstig effect hebben op het hart. Meidoorn staat daarom al van oudsher bekend als “harttonicum”.
Meidoornextract bij de behandeling van cardiomyopathie en hartfalen
Er zijn een groot aantal hoogwaardige, grootschalige, studies beschikbaar die laten zien dat meidoornextract
een zeer gunstig effect heeft bij de behandeling van hartfalen1-8. Globaal zijn alle onderzoeken
het er over eens dat meidoornextract kortademigheid vermindert en dat patiënten beter in staat waren
een krachtinspanning te leveren1-9.
Uit meta-analyse (Cochrane, Evidence Based Medicine) waarbij in totaal 14 wetenschappelijke studies werden bestudeerd,
werd geconcludeerd dat meidoornextract bij patiënten met hartfalen de kortademigheid en de vermoeidheid
significant vermindert en dat patiënten beter in staat waren
een krachtinspanning te leveren1.
Een zeer grootschalig onderzoek waaraan meerdere medische centra, 952 patiënten en 217 artsen meededen
gaf ook een vermindering te zien op de klachten die horen bij hartfalen. Meidoornextract werd hier als
aanvulling gegeven op de standaard geneesmiddelen die bij deze stoornis vaak worden toegepast3.
Ondanks de gunstige veiligheidsprofiel en de bewezen werkzaamheid bij hartfalen blijkt meidoornextract toch voor bepaalde patiëntengroepen bijwerkingen te hebben. Meidoorn vertraagt de hartslag, verhoogt de pompkracht en vertraagt de geleiding van elektrische stimulatie op het hart. Dat is gunstig voor patiënten met een verhoogde hartslag, tachycardie, maar niet voor patiënten met een sterk verlaagde hartslag, bradycardie. Want hierdoor wordt deze lage hartslag nog verder verlaagd.
Meidoorn kan de vaatverwijdende, vascodialtie werking van digoxine en de hartslagverlagende werking van bètablokkers versterken. Daarom is meidoorn af te raden voor patiënten met bradycardie, maar ook voor patiënten die gediagnosticeerd zijn met een sino-atriaal block of een atrioventriculair block.
In een grootschalig Duits onderzoek, waaraan meerdere medische centra en 1011 patiënten met hartfalen klasse NYHA II meededen, werd twee maal daags 450mg meidoorn WS 1442 extract gebruikt. Het onderzoek duurde 24 weken. Bijna tweederde van de patiënten voelde zich na deze periode beter. Ze konden beter een lichamelijke inspanning leveren, waren minder vermoeid, hadden minder last van hartkloppingen en kortademigheid. 83% van de patiënten hield minder vocht vast. Bovendien werd de pompfunctie van het hart verbeterd. 98,7% van de patiënten kon de dosis van twee maal daags 450mg meidoorn WS 1442 extract goed verdragen. Artsen concludeerden dan ook dat meidoornextract een effectief middel is bij de behandeling van hartfalen (NYHA II) en dat het extract goed door deze patiënten verdragen kon worden4. Ander onderzoek laat zien dat meidoornextract ook ingezet kan worden bij patiënten uit de NYHA III categorie8. Dat is een zwaardere vorm van hartfalen dan de categorie NYHA II.
In een onderzoek waaraan 209 patiënten meededen werd geconcludeerd dat een dosis van 1800mg per dag beter
werkt dan een dosis van 900mg per dag8.
In Duitsland is meidoornextract een geneesmiddel dat kan worden voorgeschreven bij de behandeling van hartfalen klasse NYHA II11. De Nederlandse overheid zou hier een voorbeeld aan kunnen nemen.
De veiligheid van meidoornextract
Veiligheid
Meidoornextract heeft een laag risicoprofiel bij de behandeling van cardiomyopathie en hartfalen9.
Tijdens een onderzoek waarbij de gegevens van 5577 patiënten werden bestudeerd bleken de meeste bijwerkingen van lichte aard te zijn. Hierbij werd het WS 1442 extract toegepast. Acht gevallen werden er gerapporteerd van ernstige bijwerkingen. Bij deze patiënten werd het LI 132 extract gebruikt. Er werden geen interacties met geneesmiddelen gerapporteerd. De maximale dosis tijdens dit onderzoek was 1800mg per dag10.
Ondanks deze gunstige veiligheidsprofiel blijkt meidoornextract toch voor bepaalde patiëntengroepen bijwerkingen te hebben. Lees de kadertekst.
Toepassing bij kinderen
Over de behandeling van kinderen met meidoornextract is weinig bekend. Gebruik daarom bij kinderen in eerste instantie de supplementen die bij metabole cardiologie behoren. Als met deze behandeling geen resultaat bereikt wordt kan overwogen worden meidoornextract toch in te zetten.
Wetenschappelijke informatie over meidoornextract
Alle beweringen in dit artikel worden met wetenschappelijk onderzoek onderbouwd. De kleine cijfertjes op deze pagina geven aan welk onderzoek gebruikt werd. U kunt dit onderzoek online nalezen op de pagina wetenschappelijk onderzoek.