Fibromyalgie: gebruik carnitine

De energieproductie in je lichaam wordt verzorgd door de mitochondria in de lichaamscellen, dat zijn een soort van energiecentrales. Als brandstof worden voornamelijk glucose en vetzuren gebruikt. De mitochondria in spieren verbranden hoofdzakelijk vetzuren. De hersenencellen verbranden alleen glucose. De rest van de cellen gebruiken een combinatie van deze twee stoffen voor de energieproductie. Bij een groot aantal fibromyalgie patiënten verloopt dit proces niet optimaal. Vermoeidheid en pijn zijn het resultaat. Deze mitochondriale disfunctie kan o.a. veroorzaakt worden door een te kort aan vrije carnitine. Vetzuren kunnen de membraan van de mitochondria namelijk alleen passeren als zij een verbinding hebben gevormd met carnitine. Een tekort aan vrije carnitine is vooral een probleem voor de spiercellen omdat deze cellen voor de energie voorziening afhankelijk zijn van de verbranding van vetzuren.

Help anderen met hun gezondheid en deel deze informatie

Welkom op deze website
Alles over de ziekte
Alles over de behandeling
Consult aanvraag

Behandeling fibromyalgie: Carnitine onmisbaar bij de productie van bio-energie (ATP)

Behandeling fibromyalgie

Carnitine is een molecuul met een aantal eigenschappen van een vitamine. Carnitine wordt door ons lichaam gemaakt maar ook uit de voeding verkregen (vooral in vlees). De meeste cellen in ons lichaam gebruiken glucose en vetzuren als brandstof bij de productie van de bio-energie ATP. Onze spiercellen (dus ook de hartcellen) gebruiken voornamelijk vetzuren als brandstof, de hersencellen gebruiken alleen maar glucose.



Vetzuren kunnen de membraan van de mitochondria alleen passeren als zij een verbinding hebben gevormd met carnitine. Carnitine werkt hier als een soort van “shuttle treintje”, het transporteert vetzuren die in de cel aanwezig zijn naar de mitochondria waar zij in ATP kunnen worden omgezet. Bij dit proces wordt de carnitinemolecuul weer vrij gemaakt waardoor het terug kan keren naar de cel om het volgende vetzuurmolecuul “op te halen”.

Behandeling fibromyalgie: Een tekort aan vrije carnitine kan ATP deficiëntie en hartfalen veroorzaken

Een tekort aan vrije carnitine is vooral een probleem voor de ATP productie in de spiercellen en omdat het hart ook een spier is ook voor het hart. Een tekort aan vrije carnitine kan hierdoor een ATP deficiëntie en hartfalen (verminderde pompfunctie, cardiomyopathie) veroorzaken. Een tekort aan Q10 en carnitine was er de oorzaak van dat ik op 50 jarige leeftijd een ernstig (nog maar 25 – 35% pompfunctie over) hartfalen ontwikkelde. Lees voor meer informatie mijn artikel over cardiomyopathie.

Deze mitochondriale disfunctie kan bij fibromyalgie patienten extra vermoeidheid en pijn als gevolg van verzuriing van spierweefsel veroorzaken.

Behandeling fibromyalgie: Carnitine suppletie bij CVS/ME en FMS patiënten


Dr. Ruud Vermeulen van het CFS Research Center in Amsterdam heeft tijdens een onderzoek 150 CVS/ME patiënten met 1000mg L-carnitine per dag behandeld. 65% van deze patiënten rapporteerden na verloop van tijd dat ze minder vermoeid waren, minder pijn hadden en minder last van “brain fog” hadden.










Serum levels of carnitine in chronic fatigue syndrome: clinical correlates


Neuropsychobiology (SWITZERLAND) 1995, 32 (3) p132-8


Carnitine is essential for mitochondrial energy production. Disturbance in mitochondrial function may contribute to or cause the fatigue seen in chronic fatigue syndrome (CFS) patiënts. One previous investigation has reported decreased acylcarnitine levels in 38 CFS patiënts. We investigated 35 CFS patiënts (27 females and 8 males); our results indicate that CFS patiënts have statistically significantly lower serum total carnitine, free carnitine and acylcarnitine levels, not only lower acylcarnitine levels as previously reported. We also found a statistically significant correlation between serum levels of total and free carnitine and clinical symptomatology. Higher serum carnitine levels correlated with better functional capacity. These findings may be indicative of mitochondrial dysfunction, which may contribute to or cause symptoms of fatigue in CFS patiënts.


De juiste dosis



  • De hoeveelheid vrije carnitine kan door middel van Bloedonderzoek worden bepaald. Maar omdat carnitine een zeer veilig middel is kan ook proefondervindelijk worden vastgesteld of carnitine suppletie de vermoeidheid vermindert
  • Carnitine wordt slecht in het lichaam opgenomen. Rond 2000mg per dag is een goede dosis voor de behandeling van fibromyalgie patiënten
  • Carnitine is als supplement erg duur. Het is echter ook via de huisarts op recept te verkrijgen. Helaas zijn niet alle huisartsen bereid om carnitine bij de behandeling van fibromyalgie voor te schrijven. Op recept krijgt u Levo-Carnitine, 330mg per tablet. 3 x 2 330mg is dan een goede dosis.
  • Aan het einde van dit artikel is een pagina opgenomen met wetenschappelijke informatie over carnitine. Geef deze informatie aan uw arts.

Start de behandeling met carnitine via het volgende introductieprotocol:


  • Gebruik gedurende 3 – 4 dagen een dosis van 330mg L-carnitine per dag. Treden er geen allergieën of intoleranties op verhoog dan de dosis elke 3 – 4 dagen met 330mg totdat de therapeutische dosis van ongeveer 2000mg is bereikt.
  • Patiënten die voor veel chemische stoffen en voedingsstoffen allergisch of intolerant zijn geworden adviseer ik een extra test toe te voegen door te beginnen met één enkele dosis van 330mg carnitine. Wacht daarna 3 – 4 dagen om te zien of er problemen ontstaan. Ga door met het introductieprotocol als er tijdens deze intolerantietest geen problemen zijn opgetreden. Treden er wel allergische reacties of intoleranties op probeer dan eerst deze allergieën of intoleranties in kaart te brengen en zonodig te behandelen via EPD. Overleg met een arts.

Sommige patiënten zijn niet in staat L-carnitine in de actieve vorm acetyl-l-carnitine om te zetten. Patiënten die geen baat hebben bij L-carnitine kunnen proberen of een combinatie van acetyl-l-carnitine met L-lysine wel werkt. Acetyl-l-carnitine is erg duur. Door toepassing van L-lysine kan op het dure acetyl-l-carnitine worden bespaard.


  • 3 x 500mg acetyl-l-carnitine in combinatie met 3 x 500 – 1000mg L-lysine is een goede therapeutische dosis.
  • Na ongeveer 8 – 12 weken kan worden geprobeerd om deze dosis naar een onderhoud dosis van 1 x 500mg acetyl-l-carnitine in combinatie met een goede multi met voldoende B-vitamines af te bouwen.

Behandeling fibromyalgie: Referenties


  1. Exploratory open label, randomized study of acetyl- and propionylcarnitine in chronic fatigue syndrome
  2. Nutritional strategies for treating chronic fatigue syndrome
  3. Serum levels of carnitine in chronic fatigue syndrome: clinical correlates
  4. Acylcarnitine deficiency in chronic fatigue syndrome

Fibromyalgie discussie forum

Waarom een fibromyalgie forum?

Ik heb voor fibromyalgie patiënten een fibromyalgie webforum op gezet. Het fibromyalgie forum kan door fibromyalgie patiënten gebruikt worden om ervaringen uit te wisselen en van elkaar te leren. Je kan via dit webforum met elkaar discussiëren, privé berichten voor elkaar achter laten en emaillen. Het webforum functioneert ook als een elektronisch archief dus alle berichten worden bewaard. Lees eerst de korte handleiding. Oefen wat en ga dan naar het Fibromyalgie Forum.

Email channel voor automatische updates over fibromyalgie

Voor fibromyalgie patiënten heb ik ook een email channel opgezet. Via dit channel houd ik fibromyalgie patiënten op de hoogte van veranderingen van mijn bestaande artikelen en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de behandelign van fibromyalgie. Je kan meedoen aan het channel door je aan te melden via deze pagina. Natuurlijk kan je elk moment stoppen door je via dezelfde pagina weer af te melden.

Behandeling fibromyalgie: Door lezers gemelde resultaten

Deze resultaten zijn op het fibromyalgie forum gemeld.



Ik wil heel graag weten welke resultaten met mijn adviezen worden behaald. Ervaringen van anderen zijn waardevoller dan tien artikelen van mij.

Wilt u mij alstublieft laten weten of u resultaten boekt met deze informatie!!!!

L-.Carnitine een wondermiddel voor Fibromyalgie. Geplaatst: 2002-06-27 05:54


Hallo beste mensen


Ik slik nu sinds 12 weken L.Carnitine en wel 3x daags 3 tabl. van 330 mg die ik ook vergoed krijg door mijn huisarts cq ziekenfonds.
ik voel mij stukken beter nu!
Soms alleen maar psychisch maar zelfs dan voel ik mij een gelukkiger mens , maar ook lichamelijk ga ik geleidelijk aan vooruit , mijn gedachten beginnen weer gecontroleerd te komen dus het praten is minder warrig , oftewel het voelt “of de rook om mijn hoofd is verdwenen ” *grin*
ook gebruik ik nu al een maand of 4 kombucha thee ik heb sterk de indruk dat deze thee ook mij beter laat voelen. mijn urineverlies is over, de hoofdpijn weg en mijn huid word veel frisser. zelfs mijn urine ruikt niet meer vies. ik zie weer scherper.



Het meest blij ben ik dat ik nu na al die jaren per ongeluk vanzelfsprekend mijn valium gebruik aan het afbouwen ben , van 4 naar 3 , toen 2 , nu nog maar 1 omdat ik het nog niet durf te stoppen.
dit in tijdsbestek van zo’n 3 mnd. die 1 gaat er eerdaags ook uit !



mijn pijnstillers gebruik ik ook minder. plus dat ik alcohol niet meer lekker vind.
en ik was een regelmatige gebruiker
al met al ervaar ik dit erg possitief en voel ik mij hier veel gelukkiger mee. mijn omgeving dito …
feit blijft dat de fibro blijft. maar beter te accepteren en minder hevig aanwezig.
ja ik ga er mee door , nu zo’n 3 mnd. al dus ik denk dat het stabiel blijft, zelfs rook ik minder nu !



dit zijn mijn persoonlijke ervaringen met L.Carnitine , maar ik zweer erbij!



Lees het bericht van Maronka en de reacties van anderen op het CVS/ME forum.

Date: Fri, 18 Jul 2003 23:56:22 +0200 (email)


Ik ben je zo dankbaar voor al je info. Ben sinds 1998 chronisch moe. Had 14 jaar als verpleegkundige gewerkt met nachtdiensten en zo.Ineens ging het licht uit!!! De reguliere artsen, en daar ken ik er veel van, konden niets voor me doen. Ben binnenstebuiten gekeerd. Ik lag 18 uur van de 24 uur. (En natuurlijk in de WAO beland).



Sinds 2 maanden gebruik ik l-Carnitine, MSM, Q10, L-Tryptofaan, vit B complex, Calcium, Magnesium en Malic Acid. Na 2 weken ging ik opknappen. Laatst was de l-Carnitine op, lag ik weerplat. 2 dagen Carnitine en ik ga weer als een speer!! Ik ga ook weer uit de WAO, ga in september beginnen met 3e jaar Heao, deeltijd en rustig aan.



Mijn huisarts gaf me drie jaar geleden Seroxat, hoogste dosering 3 tabletten per dag. Ik stuiterde!!! Heb een jaar op 2 tabletten gezeten en ben daarna gaan afkicken.( Hell on earth). Seroxat hielp niet tegen de vermoeidheid en depressief was ik niet.
Conclusie: verkeerde diagnose.



Mijn huisarts vond het toen al belachelijk dat ik in de ziektewet zat.De vermoeidheid zat tussen mijn oren. Toen ik vertelde dat ik bij een orthomoleculair arts was geweest ging ze helemaal uit haar dak omdat die man 150 gulden per uur vroeg. Ik zei haar dat het de eerste arts was die een uur naar me geluisterd had en dat ik me van zijn dieettips beter voelde.



In geen tijden ging ik zo laat naar bed als nu! Misschien mag ik helemaal niet mijn verhaal hier zetten. Ik ben nog een beetje een NONO met de computer. ( ik lig 5 jaar achterop door deze CVS/ME.) Ik hoop dat je me deze belangrijke info blijft sturen. Ik ga een arts zoeken die me de vit B-12 gaat geven intramusculair.



Willie, I love you.



Wendy[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]