Foliumzuur waarschuwing

Te veel foliumzuur tijdens de zwangerschap kan, als er onvoldoende vitamine B12 in het lichaam voorhanden is, insulineresistentie (prediabetes) en aanleg tot overgewicht bij het ongeboren kind veroorzaken. Mogelijk kunnen deze aandoeningen aan de volgende generaties worden doorgegeven. Vrouwen die zwanger willen worden doen er daarom goed aan hun B12 te controleren voordat ze met foliumzuursuppletie willen beginnen.

Foliumzuur vermindert het risico op neurale buisdefecten

Al jaren wordt er aan zwangere vrouwen het advies gegeven om, voor en tijdens de zwangerschap, extra foliumzuur te gebruiken om neurale buisdefecten bij het kind te voorkomen¹. Op zichzelf is dit een goed advies maar nu blijkt dat ook vitamine B12 een rol speelt bij het ontstaan van deze ernstige aangeboren afwijking. Een te lage waarde van B12 tijdens de zwangerschap kan namelijk ook het risico op neurale buisdefecten verhogen². Bovendien blijkt dat foliumzuursuppletie, zonder te letten op een juiste B12 bloedwaarde, ernstige gezondheidsrisico’s kan veroorzaken voor moeder en kind.

Te hoog foliumzuur samen met te laag B12 verhoogt het risico op ernstige aandoeningen

Recent onderzoek laat zien dat een verkeerde verhouding tussen foliumzuur (te veel) en B12 (te weinig) bij het ongeboren kind het risico op een verlaagd geboortegewicht, overgewicht en insulineresistentie (voorstadium van diabetes type 2) kan verhogen^3-8. Bovendien kan te veel foliumzuur en te weinig B12 bij zwangere vrouwen het risico op diabetes type 2 verhogen⁶. Het lijkt er dus op dat een te hoge bloedwaarde voor foliumzuur de gezondheid van het ongeboren kind negatief beïnvloed en dat te weinig B12 de situatie erger maakt⁶. In de huisartsen standaard Preconceptiezorg wordt echter alleen het advies gegeven om extra foliumzuur te gebruiken, maar geen advies gegeven voor een controle van B12 en eventuele suppletie daarvan⁹.

ADVIES: vrouwen die zwanger willen worden moeten zowel hun bloedwaarde van foliumzuur als van B12 laten bepalen voordat ze overgaan tot foliumzuursuppletie. Een te lage waarde van B12 moet met extra suppletie worden aangevuld. Vooral vrouwen met een vegetarische leefstijl lopen een risico op een B12 tekort.

Het blijkt dat te veel foliumzuur de epigenoom van het ongeboren kind kan veranderen¹⁰. Dat zou betekenen dat de gezondheidsrisico’s van het kind mogelijk overgedragen kunnen worden naar de volgende generaties.

Kinderen kunnen deze stoornissen mogelijk aan de volgende generaties doorgeven

Wat is een epigenoom en epigenetica

DNA, de blauwdruk van ons lichaam, kan maar ongeveer een half procent per miljoen jaar veranderen. Daarom heeft ons lichaam nog een andere manier ontwikkeld om zich aan te passen aan veranderingen in onze leefstijl: de epigenoom. Dat betekent letterlijk “boven de genen”. In de epigenoom wordt vastgelegd welke genen leesbaar en welke genen niet leesbaar zijn waardoor de aansturing van het lichaam anders gaat verlopen. Er worden hiervoor merktekens aangebracht. Het DNA en de informatie in de genen blijft hierbij onveranderd. De wetenschap die de effecten van de epigenoom in kaart brengt heet epigenetica.

Wat is fetal programming

Bij het ongeboren kind kan de epigenoom tijdens de zwangerschap worden aangepast. Op deze manier kan de moeder het ongeboren kind programmeren om na de geboorte optimale kansen te hebben om te overleven¹⁸. Dit wordt Fetal Programming genoemd. Maar Fetal Programming kan ook verkeerd gaan doordat onze wereld sneller verandert dan de wereld waarvoor we zijn gemaakt (de oertijd). Door een verkeerde leefstijl van de moeder kan bijvoorbeeld, langs epigenetische weg, het risico voor het kind op overgewicht en diabetes type 2 worden verhoogd^11-13. En overgewicht bij vrouwen die zwanger willen worden verhoogt het risico van het kind om op latere leeftijd ook overgewicht te ontwikkelen¹⁹.

Het is zeer zorgelijk dat steeds meer studies aangeven dat veranderingen in de epigenoom van het ongeboren kind, met alle daar bij horende gezondheidsrisico’s, aan de volgende generaties kan worden doorgegeven^15-17.

Gezondheidsrisico’s kunnen mogelijk worden door gegeven aan volgende generaties

Kennelijk zijn er een aantal epigenetische markers die genen blijvend minder goed leesbaar kunnen maken. Er is nog geen onderzoek beschikbaar dat zegt dat de gezondheidsrisico’s door te veel foliumzuur in combinatie met een te lage B12 aan de volgende generatie kan worden doorgegeven. Maar er is wel onderzoek dat aangeeft dat een onbalans in de voeding (dat zou te veel foliumzuur en te weinig B12 kunnen zijn) het risico op het metabole syndroom kan verhogen. Het is al bewezen dat dit gezondheidsrisico kan worden doorgeven aan de volgende generatie¹⁷.

Insulineresistentie is een vast onderdeel van het metabole syndroom en wordt gezien als voorstadium van diabetes type 2. Daarom is het aannemelijk dat insulineresistentie, die veroorzaakt is door te veel foliumzuur en te weinig B12, ook aan de volgende generaties kan worden door gegeven.

Referenties

Neurale buisdefecten

META

1. 1. Saccone G1, Berghella V2. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2016 Apr;199:76-81. doi: 10.1016/j.ejogrb.2016.01.042. Folic acid supplementation in pregnancy to prevent preterm birth: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials
      Daily FA supplementation remains the most important intervention to reduce the risk of neural tube defects.[Abstract]

META

1. 1. Wang ZP1, Shang XX, Zhao ZT. J Matern Fetal Neonatal Med. 2012 Apr;25(4):389-94. doi: 10.3109/14767058.2011.580800. Low maternal vitamin B(12) is a risk factor for neural tube defects: a meta-analysis
      Low maternal B(12) status could be an important risk factor for the development of fetal NTDs. The addition of synthetic B(12) to current recommendations for periconceptional FA tablet supplements or FA-fortified foods should be considered.[Abstract]

Hoog foliumzuur, laag B12 veroorzaakt ernstige aandoeningen bij kinderen

REVIEW

1. 1. Choi JH1, Yates Z2, Veysey M3, Heo YR4, Lucock M5 Prev Nutr Food Sci. 2014 Dec;19(4):247-60. doi: 10.3746/pnf.2014.19.4.247. Contemporary issues surrounding folic Acid fortification initiatives
      The impact of folate on health and disease, particularly pregnancy complications and congenital malformations, has been extensively studied. Mandatory folic acid fortification therefore has been implemented in multiple countries, resulting in a reduction in the occurrence of neural tube defects. However, emerging evidence suggests increased folate intake may also be associated with unexpected adverse effects. [Article]

REVIEW

1. 1. Paul L1, Selhub J2. Mol Aspects Med. 2017 Feb;53:43-47. doi: 10.1016/j.mam.2016.11.004.
      Current epidemiological evidence suggests that an imbalance of high folate status and low vitamin B12 status is associated with negative health outcomes in older adults and children. Such an imbalance during pregnancy also predisposes women to diabetes and their offspring to insulin resistance and adiposity and low birthweight.[Abstract]

REVIEW

1. 1. Yajnik CS1, Deshmukh US. Rev Endocr Metab Disord. 2012 Jun;13(2):121-7. doi: 10.1007/s11154-012-9214-8. Fetal programming: maternal nutrition and role of one-carbon metabolism
      The most insulin resistant children were born to mothers who were vitamin B(12) deficient and had high folate concentrations.[Abstract]

OTHER

1. 1. Deshmukh U1, Katre P, Yajnik CS. Nestle Nutr Inst Workshop Ser. 2013;74:145-54; discussion 154-6. doi: 10.1159/000348463. Influence of maternal vitamin B12 and folate on growth and insulin resistance in the offsprin
      Follow-up studies revealed that higher maternal folate in pregnancy predicted higher adiposity and insulin resistance in the child at 6 years of age, and that low maternal vitamin B12 exaggerated the risk of insulin resistance. [Abstract]

OTHER

1. 1. Lai JS1, Pang WW2, Cai S2, Lee YS3, Chan JK4, Shek LP3, Yap FK5, Tan KH6, Godfrey KM7, van Dam RM8, Chong YS9, Chong MF10 Clin Nutr. 2017 Mar 24. pii: S0261-5614(17)30113-9. doi: 10.1016/j.clnu.2017.03.022. High folate and low vitamin B12 status during pregnancy is associated with gestational diabetes mellitus
      Higher maternal folate coupled with vitamin B12 insufficiency was associated with higher GDM risk.[Abstract]

META

1. 1. Yang L1, Jiang L2, Bi M3, Jia X4, Wang Y4, He C4, Yao Y4, Wang J3, Wang Z5. Food Chem Toxicol. 2015 Jan;75:88-93. doi: 10.1016/j.fct.2014.11.006. High dose of maternal folic acid supplementation is associated to infant asthma
      A high dose of folic acid supplementation for mother during pregnancy was associated with an increased risk of infant asthma, whereas supplementation with a relatively low-dose was associated with a decreased risk of infant asthma. These findings should be further investigated in a large population.[Abstract]

OTHER

1. 1. NHG standaard Preconceptiezorg
      Adviseer foliumzuur 1 maal daags 0,4 of 0,5 mg vanaf 4 weken voor de conceptie tot en met 10 weken na de eerste dag van de laatste menstruatie.[Article]

Kinderen kunnen deze stoornissen mogelijk aan de volgende generatie doorgeven

Must see video’s

Fetal Programming

META

1. 1. Joubert BR1, den Dekker HT2,3,4, Felix JF2,4,5, Bohlin J6, Ligthart S4, Beckett E7,8, Tiemeier H4,9, van Meurs JB10, Uitterlinden AG4,10, Hofman A4, Håberg SE6, Reese SE1, Peters MJ10, Andreassen BK11, Steegers EA12, Nilsen RM13, Vollset SE6,14, Midttun Ø15, Ueland PM16,17, Franco OH4, Dehghan A4, de Jongste JC3, Wu MC18, Wang T1, Peddada SD1, Jaddoe VW2,4,5, Nystad W6, Duijts L2,3,4, London SJ1. Nat Commun. 2016 Feb 10;7:10577. doi: 10.1038/ncomms10577. Maternal plasma folate impacts differential DNA methylation in an epigenome-wide meta-analysis of newborns
      Four-hundred forty-three CpGs (320 genes) are significantly associated with maternal plasma folate levels during pregnancy. Some relate to birth defects other than neural tube defects, neurological functions or varied aspects of embryonic development. These findings may inform how maternal folate impacts the developing epigenome and health outcomes in offspring.[Article]

REVIEW

1. 1. Kirchner H1, Osler ME, Krook A, Zierath JR. Trends Cell Biol. 2013 May;23(5):203-9. doi: 10.1016/j.tcb.2012.11.008. Epigenetic flexibility in metabolic regulation: disease cause and prevention?
      The impact of exercise and nutrition on the tissue-specific epigenetic profile is discussed, because these lifestyle factors may modify epigenetic programming and predisposition to obesity and T2DM.[Abstract]

REVIEW

1. 1. Langley-Evans SC1, McMullen S Med Princ Pract. 2010;19(2):87-98. doi: 10.1159/000273066 Developmental origins of adult disease
      Variation in the quality or quantity of nutrients consumed during pregnancy can exert permanent and powerful effects upon the developing fetus. This programming of fetal development is emerging as a new risk factor for non-communicable diseases of adulthood, including coronary heart disease and the metabolic syndrome.[Abstract]

REVIEW

1. 1. Langley-Evans SC1. J Anat. 2009 Jul;215(1):36-51. doi: 10.1111/j.1469-7580.2008.00977.x Nutritional programming of disease: unravelling the mechanism
      Nutritional programming is the process through which variation in the quality or quantity of nutrients consumed during pregnancy exerts permanent effects upon the developing fetus. Programming of fetal development is considered to be an important risk factor for non-communicable diseases of adulthood, including coronary heart disease and other disorders related to insulin resistance. [Article]

REVIEW

1. 1. Ordovás JM1, Smith CE. Nat Rev Cardiol. 2010 Sep;7(9):510-9. doi: 10.1038/nrcardio.2010.104. Epigenetics and cardiovascular disease
      A number of CVD risk factors, such as nutrition, smoking, pollution, stress, and the circadian rhythm, have been associated with modification of epigenetic marks. Further examination of these mechanisms may lead to earlier prevention and novel therapy for CVD.[Article]

Erfelijkheid

REVIEW

1. 1. Junien C1, Gallou-Kabani C, Vigé A, Gross MS. Ann Endocrinol (Paris). 2005 Apr;66(2 Pt 3):2S19-28. Nutritionnal epigenomics: consequences of unbalanced diets on epigenetics processes of programming during lifespan and between generations
      This review focuses on converging data supporting the hypothesis that, in addition to “thrifty genotype” inheritance, individuals with obesity, type 2 diabetes, and metabolic syndrome (MetS) with an increased risk of cardiovascular diseases have suffered improper “epigenetic programming” during their fetal/postnatal development due to maternal inadequate nutrition and metabolic disturbances and also during their lifetime, that could even be transmitted to the next generation(s).[Abstract]

Bij epigentica kunnen genen moeilijk leesbaar gemaakt worden

REVIEW

1. 1. Desai M1, Jellyman JK1, Ross MG1. Int J Obes (Lond). 2015 Apr;39(4):633-41. doi: 10.1038/ijo.2015.13. Epigenomics, gestational programming and risk of metabolic syndrome
      In this review we discuss the evidence in human and animal studies for the role of epigenomic mechanisms in the transgenerational transmission of programmed obesity and metabolic syndrome.[Abstract]

REVIEW

1. 1. Gallou-Kabani C1, Junien C. Diabetes. 2005 Jul;54(7):1899-906. Nutritional epigenomics of metabolic syndrome: new perspective against the epidemic
      Human epidemiological studies and appropriately designed dietary interventions in animal models have provided considerable evidence to suggest that maternal nutritional imbalance and metabolic disturbances, during critical time windows of development, may have a persistent effect on the health of the offspring and may even be transmitted to the next generation.[Article]

REVIEW

1. 1. Keverne EB1. Neurotox Res. 2010 Nov;18(3-4):386-92. doi: 10.1007/s12640-010-9169-z Epigenetically regulated imprinted genes and foetal programming
      This interaction has been evolutionarily fine-tuned to optimise infant survival such that when resources are poor, the mother ‘informs’ this condition to the foetus.[Abstract]

META

1. 1. Yu Z1, Han S, Zhu J, Sun X, Ji C, Guo X. PLoS One. 2013 Apr 16;8(4):e61627. doi: 10.1371/journal.pone.0061627. Print 2013. Pre-pregnancy body mass index in relation to infant birth weight and offspring overweight/obesity: a systematic review and meta-analysis
      Pre-pregnancy underweight increases the risk of SGA and LBW; pre-pregnancy overweight/obesity increases the risk of LGA, HBW, macrosomia, and subsequent offspring overweight/obesity.[Article]